Telefonlarda casus program olduğunu anlamak için öncelikle bu tarz yazılımların ne olduğunu bilmek gerekiyor. Casus yazılımlar, genel olarak kişilerin cep telefonlarında yaptıkları işlemleri izlemek ve üçüncü taraf kişilere bilgi vermek için kullanılan yazılımlardır. Bu yazılımlar genelde kişilerin telefonlarına habersizce yüklenir. Bulunduğunuz konum, dosyalar, kişiler, ödeme bilgileri gibi tüm bilgilerinize ulaşmayı hedefler.
İçindekiler
Casus yazılımlar oldukça sinsi yazılımlardır. Bu nedenle de cihazlarınıza bulaşması halinde çok iyi bir şekilde gizlenebilirler. Kendilerini işletim sistemlerine bağlar ve bellekte kendilerine yerleşik bir düzen yaratırlar. Böylece arka planda çalışmaya devam ederler. Bazen çok basit bir dosya şeklinde işletim sisteminizin bir parçası şeklinde kendini gösterebilirler.
Telefonunuzda casus program var mı, tespit etmek için kullanabileceğiniz ücretsiz antivirüs programları;
- Avast,
- Avira,
- Bitdefender,
- McAfee,
- Narton360
Telefonda Casus Yazılım Var mı, Nasıl Anlarız?
Casus yazılımlar akıllı telefonlar başta olmak üzere birçok cihaza kolayca yerleşebilirler. Eski dönemlerde bu yazılımların ilk odak noktası bilgisayarlarken günümüzde telefonlar ön plana geçti denilebilir. Hem Android hem de iPhone telefonlarda güvenlik açığı olması nedeniyle casus yazılımlar kendine kolayca yer edinebiliyor. Telefona casus yazılım bulaştığını anlamak içinse şu belirtileri görebilirsiniz:
- Telefonlarınızda aniden beliren reklam mesajları ve açılan pencereler
- Cihazın her geçen gün daha yavaş çalışması
- Pilin daha hızlı bir şekilde bitmesi
- Güvenli bir şekilde cihaza girmekte zorluk yaşama
- Veri ya da bant genişliği kullanımlarında nedensiz bir şekilde artış olması
- Virüs programlarının çalışmayı durdurması
Gibi belirtiler yaşadığınız taktirde telefonlarınızca casus yazılım olduğunu düşünebilirsiniz. Böyle durumlarda casus yazılımları tespit etme konusunda bu belirtiler doğrultusunda cihaza gerekli müdahalede bulunabilirsiniz.
Casus Yazılım Nasıl İptal Edilir?
Cihazlarınıza casus yazılım bulaştığından kesin olarak emin olduğunuzda bunları iptal etmeniz gerekir. Böyle durumlarda birtakım işlemler ile bunların iptalini yapabilirsiniz. Buna göre şu yöntemleri uygulayabilirsiniz:
- Telefonlarda root atmak ya da jailbreak işlemlerini yapmak bu casus yazılımları etkisiz hale getirmenize yardımcı olabilir. Aynı zamanda iPhone kullanıcıları iOS güncellemesi yapabilirler.
- Android kullanıcıları ise casus yazılımlar karşısında cihazı güvenli modda çalıştırmalıdırlar. Bunun yerine uçak moduna da alabilirsiniz. Bu şekilde casus yazılımın çalışmasını ve etkinliğini sonlandırabilirsiniz. Böylece bu yazılımı destekleyen yüklemeyi gerçekleştiren ağlarla olan bağlantısını koparabilirsiniz.
- En zorlu olan yazılımlar için ise fabrika ayarlarına dönüş yapılmasını gerektirir. iPhone ve Android telefonlarda bu işlemi yaparsanız tüm veriler ve yazılımlar silinir. Cihaz fabrika ayarlarına döner. Bundan dolayı bu işlemi yapmadan verilerinizi yedeklemelisiniz.
- Bir diğer yöntem ise casus yazılım kaldırma programları kullanmaktır. Ancak bu programları kullanmadan önce güvenilir olduğundan emin olmalısınız.
Casus yazılımları kaldırırken mutlaka cihazdan tamamen temizlendiğinden emin olmalısınız. Çünkü bu yazılımlar cihazınızda tüm kişisel dosyalarınıza kadar sızmış olabilir. Bu yazılımları kaldırdıktan sonra mutlaka internet ön belleğinizi de temizlemelisiniz.
Telefonlarda Casus Yazılımlar Nasıl Önlenebilir?
Telefonlara casus yazılım bulaşmasını önlemek için ufak birkaç yöntemden yararlanabilirsiniz. Bu yöntemlerden ilki ise güncelliktir. Her zaman güvenlik yamalarını indirmeye önem vermelisiniz. Aynı zamanda akıllı telefonlarda daima ekran kilidi kullanmaya dikkat etmelisiniz. Güçlü parolalar kullanmak bu aşamada oldukça önemlidir.
Bilgisayar ve telefonlarda yönetici ayrıcalıklarını da kısıtlayarak riskleri azaltabilirsiniz. Güvenli olmayan Wi-Fi bağlantılarını kullanmamaya dikkat etmelisiniz. Aynı zamanda uygulama yükleme sırasında kamera, telefon ya da kişisel verilere izin vermemelisiniz. İzinleri vermeniz gerekiyor ise güvenli uygulamalar olduğundan emin olmalısınız. E-postanıza gelen bağlantılara tıklamadan önce mutlaka titizlikle kontrol etmelisiniz. Bu bağlantıların sizi nereye yönlendirdiğine özellikle dikkat etmelisiniz. Cihazlarda virüs ya da kötü amaçlı tüm programlardan koruyan virüs programları kullanmaya da gayret etmelisiniz.
