Augustus tapınağı, Roma İmparatoru Augustus’a ithafen yapılmış, M.Ö. 25-20 yılları arasında Ankara’da (o yıllardaki ismiyle Ankyra) bulunan önemli bir tarihi yapıttır. Ulus’ta bulunan Hacı Bayram Camii’nin yanında bulunmaktadır. Galatya Eyaleti’nin İmparator Augutus tarafından Roma’ya bağlanmasından sonra Men ve Kybele kutsal tapınağının üzerine yapıldığı bilinmektedir.

Dünya arkeolojisinde Ankara Anıtı olarak bilinen tapınak, Roma İmparatorluğu’nun Anadolu’da dağılma şeklinin ve kültürel etkisinin önemli bir göstergesi olarak karşımıza çıkmaktadır. Augustus Tapınağı, Roma İmparatorluğunun Anadolu’yu fethetmesi ve yönetimi altına almasının bir kanıtı da sayılmaktadır. Aynı zamanda Roma tanrılarının ve kültürünün Anadolu’da yaygınlaşmasında da katkıda bulunduğu düşünülmektedir.

Tapınağın duvarları üzerinde Latince Augustus’un vasiyetnamesi ve yaptığı işler yer almaktadır. Bizans ve Roma döneminde dini amaçlarla kullanılmış ve M.S 5. Yüzyılda kiliseye dönüştürülmüştür. 15. Yüzyılda Hacı Bayram Camii, naosun güney duvarına bir açıyla birleştirilmiştir. Günümüzde orijinal şeklini kaybetmiş olan tapınak, yalnızca bazı kalıntılardan ibaret hale gelmiştir. Ancak bu kalıntılar dahi, tapınağın ne kadar görkemli bir yapı olduğunu anlamamıza yardımcı olmaktadır.

Augustus Tapınağı Nerede Bulunmaktadır?

Augustus tapınağı, Ankara’da Altındağ ilçesine bağlı Hacı Bayram Mahallesinde yer almaktadır. Hacı Bayram Camii’sinin hemen yanında yer alan tapınak M.Ö. 25-20 yılları arasında İmparator Augustus için yaptırılmıştır. İlk Roma İmparatoru olan Augustus’un anısını yaşatan yazılarla donatılmış olan duvarın yer aldığı antik harabelerdir. Sürekli açık olan tapınak Ankara’nın en çok ziyaret edilen yerlerinden biridir.

Augustus Tapınağı Hangi Uygarlığa Aittir?

Augustus Tapınağı, Roma İmparatorluğu dönemine aittir. M.Ö. 25-20 yılları arasında, Roma İmparatoru Augustus’a adanmış olan tapınak Ankara’da inşa edilmiştir. Tapınağın adı, Roma İmparatoru Augustus’tan gelmektedir. Tapınağın mimari özellikleri, Roma dönemi yapılarının özelliklerini taşımaktadır.

Roma İmparatoru Augustus’un ölümünden sonra “Res Gestae Divi Augusti”(Tanrılaşmış Augustus’un yaptığı işler) yazıtı da Augustus tapınağının duvarlarına iki dilde ve kırmızı boyalı şekilde yazılmıştır. “Tanrılaşmış Augustun Yaptığı İşler” ismini taşıyan kitabelerin iki kopyasına ait parçalar ise yine Anadolu’da ele geçirilmiştir. 

Augustus’un başardığı işleri anlatan çift dilli yazıt, Ankara’da bulunan tapınakta günümüze kadar ayakta kalmıştır. Bu yazıt Dünya tarihi açısından büyük değer olarak kabul edilmektedir. Roma’da kaybolan orijinal yazıtın korunmuş tek tam kopyası olması ile birlikte, Roma devrini anlatan en önemli belgelerden biri olması ile arkeolojik açıdan da ayrı bir öneme sahiptir.

Augustus Tapınağı Planı Nasıldır?

Augustus Tapınağı, Roma İmparatorluğu döneminde Ankara’da inşa edilmiş önemli bir yapıdır. Tapınağın planı, aynı dönemin mimari özelliklerini yansıtan ve Roma İmparatorluğu’nun görkemli yapılarının özelliklerini taşıyan bir yapıya sahip olduğunun kanıtıdır. Tapınağa ait genel plan özellikleri şu şekildedir:

  • Dikdörtgen Plan: Tapınak, temel olarak dikdörtgen bir plan üzerine inşa edilmiştir. Bu plan Roma dönemi yapılarında oldukça sık rastlanan bir düzendir.
  • Sütunlu Çevre: Tapınağın çevresi, korinth düzeninde olan sütunlarla çevrilidir. Bu sütunların kullanım amacı hem estetik ve görünüm açısından ihtişamlı görünmesi, hem de yapıtın yükünü kolay taşıyabilmesidir.
  • Podyum: Tapınak, yaklaşık olarak 2 metre yüksekliğinde olan bir podyum üzerine oturtulmuştur. Bu podyum, tapınağı diğer yapılardan yüksekte göstererek ihtişamının artırılması planlanmıştır.
  • Pseudo-dipteral Plan: Tapınağın planı, Pseudo-dipteral olarak adlandırılmaktadır. Bu sütunların iki sıra halinde yerleştirilmesi anlamını taşımaktadır. İç sıradaki sütunlar, dış sıradaki sütunların arkasından kaldığından dolayı, dışarıdan tek sıra sütun gibi görünmektedir.
  • Detaylı Plan Özellikleri: Tapınak yaklaşık olarak 36*54,82 metre boyutlarında dikdörtgen bir yapıya sahiptir. Dar kenarlarında 8, uzun kenarlarında ise 15 adet sütun bulunmaktadır. Ön oda önünde 4, arka oda arasında bulunan iki duvar arasında 2 adet sütun bulunmaktadır. Tapınağa çıkmak için 2 metre yüksekliğinde ve 8 basamaktan oluşan bir podyum bulunmaktadır.

Augustus Tapınağı Planının Önemi ve Anlamı Nedir?

Augustus Tapınağı’nın planı, bize yapının nasıl göründüğü, kullanılan malzemeler, hangi amaçla kullanıldığı hakkında önemli bilgiler vermektedir. Plan sayesinde, tapınağın Roma dönemi mimarisinin önemli bir örneği olduğu ve bu dönemin teknoloji anlayışını yansıttığı görülmektedir. Tapınağın planı ayrıca, Roma İmparatorluğu’nun dini ve siyasi yapısı hakkında da ayrıca ipuçları vermektedir.

Augustus tapınağının planı, mimarinin evrensel bir dil olduğunu göstermektedir. Roma dönemi mimarisi, farklı coğrafyalarda benzer özelliklere sahip ihtişamlı yapılar ortaya çıkmasına neden olmuştur. Günümüze kadar orijinal özelliğini koruyamayan tapınakta ayakta kalan parçalarında bile ne kadar görkemli bir yapı olduğu kolaylıkla anlaşılmaktadır.

Tapınağın planı, arkeolojik kazılar sırasında elde edilen deliller ve tarihi kaynaklar incelenerek hazırlanmıştır. Plan, restorasyon çalışmaları için de önemli bir kılavuz olarak kullanılmaktadır. Tapınağın planı, bilimsel çalışmalarda, ders kitaplarında ve popüler yayınlarda sıkça kullanılabilmektedir.

Augustus Unvanı

Augustus Ünvanı, ilk olarak Roma İmparatorluğu’nun kurusucu olan Gaius Octavianus’a Senato tarafından verilen ve daha sonrasında birçok imparator tarafından kullanılan önemli bir unvandır. Latince kökene sahip bu unvan “şanlı olan”, “kutsal veya yüce” anlamlarına gelmektedir.

Octavianus, Roma’da uzun süren iç savaşlar sonrasında barışı ve istikrarı sağlamıştı. Bu başarısı nedeniyle Senato, ona özel bir onur olarak bu unvanı vermiştir. Bu unvan aynı zamanda yeni bir siyasi düzenin başladığının bir simgesidir. Augustus’tan sonra gelen birçok imparatorda bu unvanı kullanarak imparatorluğun devamını sağlamaya çalışmışlardır.

Augustus unvanı zamanla Latince’de “Majesteleri” anlamında kullanılmıştır. Unvan yalnızca siyasi değil, aynı zamanda dini bir otoriteyi de simgeleyen bir hal almıştır. Roma dininin en önemli simgesi olan pontifex maximus (baş rahip) unvanını da taşımaktadır. Günümüzde de birçok dilde “Augustus” kelimesi, yücelik ve saygınlık anlamında kullanılmaktadır.

Augustus unvanı, Roma İmparatorluğu’nun tarihini anlamak için önemlidir. Bu unvan, yalnızca bir kişiye değil, bir döneme ve bir siyasi sisteme aittir. Augustus, Roma’yı Cumhuriyetten imparatorluğu geçiş sürecinde önemli bir rol oynamış ve bu dönemin sembolü haline gelmiştir.